Iedereen bij de les

De samenleving stelt steeds nieuwe verwachtingen aan ons onderwijs. Onderwijsinstellingen staan onder druk om méér te doen dan hun kerntaak en zoeken hun plaats in een maatschappelijke context die steeds complexer wordt. Hoe kunnen onderwijs en samenleving elkaar versterken? En hoe pakken we een gedeelde verantwoordelijkheid aan over beleidsdomeinen heen?  Die vragen stonden centraal op de jaarlijkse Startdag van de Vlaamse Onderwijsraad in het Vlaams Parlement. Onder de titel ‘Iedereen bij de les! Onderwijs maakt samenleving – Samenleving maakt onderwijs’ gaven we het woord aan onderwijsprofessionals, beleidsmakers, ervaringsdeskundigen, onderzoekers, ouders en lerenden. Het was meteen ook het lanceringsmoment van de online tool Iedereen bij de les!. Grijp je kans en geef je mening over uitdagende stellingen die de thematiek van onderwijs in de samenleving scherp stellen.

Deel jouw mening 

Niet iedereen vindt even makkelijk de weg naar de school. Een grote groep ouders botst op heel wat financiële en sociale drempels om de school als een vertrouwde en te vertrouwen plek te zien. Denk onder meer aan gezinnen met een laag inkomen of ouders met een migratieachtergrond. Brugfiguren kunnen voor deze groepen het verschil maken. Vaak staan ze letterlijk aan de schoolpoort om contact te maken met ouders.

Het zijn vertrouwensfiguren die voeling hebben met de doelgroep en vaak ook zelf uit de doelgroep komen. Ze hebben een rechtstreekse lijn met het schoolteam. Ze kunnen ouders en leerlingen wegwijs maken en leraren en directies wijzen op drempels die niet altijd onmiddellijk zichtbaar zijn. Ouders zullen bijvoorbeeld niet snel toegeven dat het gezinsbudget onvoldoende is om alle schoolkosten te dragen. Misschien hebben ouders zelf een moeilijk schoolparcours achter de rug en is er daardoor weinig vertrouwen. Of mensen kampen met culturele drempels doordat ze een andere relatie met school hadden in hun thuisland. Daarom pleit de Vlaamse Onderwijsraad in verschillende adviezen voor een structurele ondersteuning van brugfiguren. Zij kunnen pas het verschil maken als voor langere tijd en structureel beschikbaar kunnen zijn voor gezinnen.

Lees het advies over de B-stroom op de website van de Vlaamse Onderwijsraad

Lees het advies over onthaalonderwijs voor nieuwkomers op de website van de Vlaamse Onderwijsraad

De maatschappelijke verwachtingen ten aanzien van het onderwijs zijn het voorbije decennium sterk toegenomen. In alle onderwijsniveaus maken meer kinderen, jongeren en volwassenen in armoede deel uit van de groep lerenden. Meer kinderen met speciale noden duiken op in het gewoon onderwijs, terwijl het buitengewoon onderwijs uit zijn voegen barst. Ondersteuning vanuit jeugdhulp laat vaak op zich wachten door de lange wachtlijsten. Het tekort aan betaalbare kinderopvangplaatsen blijft toenemen, terwijl ook het gebrek aan vervoersmogelijkheden leren vaak in de weg staat.

Die maatschappelijke uitdagingen verdienen alle aandacht, omdat ze de onderwijskansen van een groeiende groep kinderen, jongeren en volwassenen ondermijnen. Het onderwijs kan dat niet alleen aan. Scholen en onderwijsinstellingen moeten zich op hun kerntaken kunnen blijven richten: kwaliteitsvol onderwijs verzekeren en alle lerenden de kans geven om hun talenten en capaciteiten te ontplooien. Daarvoor is samenwerking nodig met andere maatschappelijke spelers. De school of de campus kan de plek zijn waar leerlingen, studenten, cursisten of ouders de nodige ondersteuning vinden, maar dit mag niet eenzijdig op de schouders van de onderwijsprofessional terecht komen.

In onze Agenda voor het Onderwijsbeleid 2024-2029, onze agenda voor deze bestuursperiode van de Vlaamse regering, is daar veel aandacht voor. Daaruit is ook dit traject ‘Onderwijs in de samenleving’ gegroeid.

Lees de Agenda voor het Onderwijsbeleid 2024-2029 op de website van de Vlaamse Onderwijsraad